Arkadaş Zekai ÖZGER - PENCERE

pencereyi kapama

gök dolabilir içeri

sen neyi görebilirsin

ıslak bir bulutun akışını mı

pencereyi kapama

kuş dolabilir içeri

sen neyi taşıyabilirsin

kırık bir dalın yükünü mü

Pencereyi aç

Soluğun çıksın dışarı

sen büyütmedin mi ciğerinde onu

Kokusu hayatı yıkasın diye

Pencereyi aç

Sesin sarsın dünyayı

Duyulur elbet ta ötelerden

Yürek kendini tanır

Arkadaş Zekai Özger

Yusuf HAYALOĞLU - BİZ ÜÇ KİŞİYDİK

Biz üç kişiydik:

Bedirhan, Nazlıcan ve ben.

Üç ağız.. üç deli yürek.. üç yeminli fişek!

Adımız belâ diye yazılmıştı dağlara, taşlara

Boynumuzda ağır vebal,

Koynumuzda çapraz tüfek!

El tetikte, kulak kirişte,
Ve sırtımız toprağa emanet...
Baldıran acısıyla ovarak üşüyen ellerimizi
Yıldız yorgan altında birbirimize sarılırdık..
Deniz çok uzaktaydı
Ve dokunuyordu yalnızlık...

Gece, ırmak boylarında uzak çakal sesleri,
Yüzümüze, ekmeğimize,
Türkümüze çarpar geçerdi.
Göğsüne kekik sürerdi Nazlıcan,
Tüterdi buram-buram.
Gizlice ona bakardık, yüreğimiz göçerdi...

Belki bir çoban kavalında yitirdik Nazlıcan'ı
Ateş böcekleriyle bir oldu,
Kırpışarak tükendi...
Bir narin kelebek ölüsü bırakıp tam ortamıza
Kurşun gibi, mayın gibi,
Tutuşarak tükendi...

Oy, Nazlıcan... vahşi bayırların maralı...
Oy, Nazlıcan... saçları fırtınayla taralı...
Sen de böyle gider miydin yıldızlar ülkesine?
Oy, Nazlıcan oy... can evinden yaralı...

AĞIT:
Serin yayla çiçeği, oy Nazlıcan..
Deli-dolu heyecan, oy Nazlıcan..
Göğsümde bir sevda kelebeği,
Ölüme sunduğum can, oy Nazlıcan..

Artık, yenilmiş ordular kadar
Eziktik, sahipsizdik..
Geçip gittik, parka ve yürek paramparça!.
Gerisi ölüm duygusu,
Gerisi sağır sessizlik..
Geçip gittik, Nazlıcan boşluğu aramızda..

Bedirhan'ı bir gedikte sırtından vurdular,
Yarıp çıkmışken nice büyük ablukaları..
Omuzdan kayan bir tüfek gibi usulca,
Titredi ve iki yana düştü kolları..

Ölüm bir ısırgan otu gibi
Sarmıştı her yanını...
Devrilmiş bir ağaçtı, ay ışığında gövdesi..
Uzanıp, bir damla yaş ile
Dokundum kirpiklerine..
Göğsümü çatlatırken nabzının tükenmiş sesi..

Sanki bir şakaydı bu!.. birazdan uyanacaktı,
Birazdan ateşi karıştırıp bir cıgara saracaktı...
Oysa ölüm, sadık kalmıştı randevusuna, ah...
O da Nazlıcan gibi,
Bir daha olmayacaktı!..

Hey, Bedirhan.. katran gecelerin heyulası!..
Hey, Bedirhan.. kancık pusuların belâsı!.
Sen de böyle bitecek adam mıydın, konuşsana,
Hey, Bedirhan hey.. mezarı kartal yuvası!..

AĞIT:
Mor dağların kaçağı, hey Bedirhan!.
Mavi gözleri şahan,  hey Bedirhan!.
Zulamda bir suskun gece bıçağı,
Beyaz gömleğimde kan, hey Bedirhan!.

Biz üç kişiydik.. üç intihar çiçeği..

Bedirhan, Nazlıcan,

Ve ben: Suphi!...

Yusuf HAYALOĞLU

SEKSEK - Julio CORTAZAR

❝Aşk törendir, bir çeşit varoluş törenidir, varoluşunu size veren, verici, varlıkların birbirine kendisini sunduğu tören. İşte bu nedenledir ki bunları ta başından düşünmesi gerektiği geliyordu şimdi aklına; insan kendisine sahip olamadan bir başkasına sahip olamazdı ve gerçekte de varlığına sahip olan kim vardı sözün gerçek anlamında? Sahi kim kendini yanlış yoldan çevirebilmişti ki, kim yalnızca kendisiyle arkadaşlık etmeyi bile istemeyecek kadar salt yalnızlıktan kaçıp kurtulabilir ve sinemalara atılmaktan, genelevlere dost ve arkadaş evlerine gitmekten, kendini bir mesleğe vermekten ya da öbür insanlar arasında kendini daha az yalnız hissetmek amacıyla evliliklerden alıkoyabilir? Böylelikle, iki karşıt açıdan bakıldığında, yalnızlığın en üst noktası yine de insanı dosdoğru insan çokluğunun tam ortasına atıyor ve arkadaşlık düşlerine, aynalarla ve kim kendini yankılanan seslerle dolu salonlardaki yapayalnız insana götürüyordu. Böylelikle evet, onun gibileri, yani kendilerini oldukları gibi kabul etmiş olanlar (ya da çok yakından tanıyınca yadsıyanlar) aykırıkların en belalısının karşısında buluyorlardı kendilerini, belki de sınırı aşma gücünü kendilerinde bulamayarak, düşüncede bambaşka biri olabilmenin kıyıcığında kalakalmak gibi. Çevreyle hassas ilişkiler ve olağanüstü uyumlar sonunda "bambaşka biri oluş" tek bir yoldan gerçekleşebilirdi, o da uzatılan ele, dışarıdan bir başka elin, bir başkasının elinin uzanarak karşılık vermesiyle ancak.❞

 Julio CORTAZAR

Balzac / Stefan Zweig

Victor Hugo ölüm döşeğindeki Balzac'ı ziyaretini anılarında anlatır:
Zili çaldım. Bulutların arasında ay parlıyordu. Sokak terk edilmişti. Kimse çıkmadı, ikinci kez çaldım zili. Kapı açıldı. Elinde mumla bir hizmetçi kız çıktı. Beyefendi ne emrederler? Ağlıyordu. Adımı söyledim. Düz zemin üzerinde duran ve şöminenin karşısındaki konsolun üzerinde Balzac'ın David D'Anger yapımı kocaman mermer büstünün bulunduğu salona alındım. Salonun ortasında, altı tane altın kaplama, zarif heykel ayaklar üzerinde duran zengin masanın üzerinde bir ışık yanıyordu. Başka bir kadın geldi, aynı şekilde gözyaşları içindeydi ve şöyle söyledi: Ölüyor. Madame odasına çekildi. Doktorlar dün umutlarını kestiler. Sol bacağında bir yarası var ve kangrene dönüşmüş durumda. Doktorlar ne yapacaklarını bilemiyorlar. Ödem sonucu vücudunda yağ toplanmaya başlandığını söylüyorlar. Et ve derisindeki yağ tabakası o kadar sertleşmiş ki, delip sıvıyı akıtmak mümkün değilmiş. Bir ay önce beyefendi bir mobilyanın köşesine çarparak kendisini yaralamıştı...Sabah saat dokuzdan beri konuşmuyor artık... Yataktan dayanılmaz bir koku geliyordu. Yorganları kaldırdım ve Balzac'ın elini tuttum. Eli ter içindeydi, sıktım. Elini sıkışıma karşılık veremedi...Hastabakıcı bana, Gün doğarken ölecek, dedi. Merdivenlerden aşağı indim ve bu canlı yüzün resmini zihnime kazıyarak yanımda götürdüm. Salona girdiğimde yine büstle karşılaştım, hareketsiz, hissiz, yüce ve belirsiz bir ışıltı yayan büst ve ölüm ile ölümsüzlük arasında bir karşılaştırma yapmaktan kendimi alamadım.

Sevginin ve Şiddetin Kaynağı / Erich FROMM

"İnsan şu korkutucu çatışmayla karşı karşıyadır: Doğanın tutsağıdır, ama gene de düşüncelerinde özgürdür; doğanın bir parçasıdır ama gene de doğanın dışına taşmıştır; ne tam doğanın içinde ne de tam dışındadır. Kendinin farkında oluşu insanı dünyadan kopuk, yalnız, ürkek bir yabancıya dönüştürmüştür."

"İnsan ne iyidir, ne de kötüdür. İnsanın tek gücünün iyilik olduğuna inanırsak gerçeklere pembe bir gözlük arkasından bakarak onları çarpıtır ya da acı bir umutsuzluğa kapılırız. Öbür aşırı uca inanırsak o zaman da siniklikten kurtulamaz, kendimizde ve başkalarında bulunabilecek iyiliklere gözlerimizi kapamış oluruz. Gerçekçi bir görüş edinmek demek bunların ikisini de gerçekleşebilecek olasılıklar olarak görmek, her ikisinin de gelişmesine uygun koşulları inceleyip öğrenmek demektir."

"Yaşam sevgisinin gelişebilmesi için bir şey yapma özgürlüğü gereklidir: Yaratma ve kurma özgürlüğü, şaşa bilme ve göze alabilme özgürlüğü. Böyle bir özgürlüğü tatmak için etkin ve sorumlu bir birey olmak gerekir; tutsak ya da çarkın iyi yağlanmış bir dişlisi olan birey değil."

"İnanacak hiç kimse, hiçbir şey yoksa kişinin iyiliğe ve adalete olan inancı aptalca bir yanılsamadan başka bir şey değilse, yaşamı Tanrı değil de Şeytan yönetiyorsa o zaman yaşam gerçekten nefret edilecek bir şeydir; insan artık düş kırıklığının getirdiği acıya katlanamaz. Yaşamın kötülük dolu, insanların kötü, kendisinin de kötü olduğunu kanıtlamak ister. Yaşama inanan, yaşamı seven ama düş kırıklığına uğramış olan kişi böylece sinik, yıkıcı birisi olup çıkar."

"Çocuğun anne-babasının sevgisine, doğru sözlülüğüne ve adaletine duyduğu ilk, özgün inanç pek çok kez yıkılır. Bazen dinsel eğitimle yetiştirilen çocuklarda bu inancın yitirilmesi doğrudan doğruya Tanrı'ya olan inancın yitirilmesine dönüşebilir. Çocuk sevdiği bir kuşun, bir arkadaşının, kardeşinin ölümü karşısında iyiliğine ve adaletine güvendiği Tanrı'ya inancını yitirir. Ama burada yıkılan inancın, insana ya da Tanrı'ya duyulan inanç olması pek önemli değildir. Yıkılan her zaman yaşama, yaşamın güvenilir olmasına, onun verdiği güvenceye duyulan inançtır."

CHARLES LUCIEN LÉANDRE / Fransız Ressam

Fransız karikatürist ve ressam Charles Lucien Léandre (1862-1934), Champsecret (Orne) 'de dünyaya geldi ve Émile Bin ve Alexandre Cabanel bünyesinde resim okudu.


Erken dönem
Charles Lucien Léandre 22 Temmuz 1864'de Champsecret'te dünyaya geldi. Babası, 1868'de ölümüne kadar yaşadıkları kasabanın belediye başkanıydı. 16 yaşında Léandre, Léandre'e talimat verecek olan Émile Bin ressamıyla tanıştı. Léandre, yirmi yaşlarında sanatsal yetenekleri için çok sayıda ödül aldı.

İş ve kariyer
1887'den itibaren Salon'un katılımcıları arasında birçok portre ve tür resmi gösterdi ancak popüler ünlemesi komik çizimlerinden ve karikatürlerinden kaynaklanıyor. Le Rire'de yayınlanan "Gotha des souverains" dizisi ve L'Assiette au Beurre'de görülen Leandre'nin diğer çalışmaları, onu modern karikatüristlerin ön saflarında yer aldı.

Le Rire , Le Figaro ve diğer komik dergilere yaptığı katkıların yanı sıra, Nocturnes , Le Musee des souverains ve Paris el la provénce adlı bir dizi albüm yayımladı . 1904'te Société des Peintres Humoristes'i yarattı.

Léandre, litografide takdire değer çalışmalar yaptı ve "Yvette Guilbert" gibi birçok unutulmaz poster tasarladı. "Les nouveaux maries", "Joseph Prudhomme", "Les Lutteurs" ve "La Femme au chien".

1934'de Montmartre'deki Caulaincourt caddesindeki stüdyosunda öldü.



Başarılar
1889'da Exposition Universelle'de büyük boy bir resim için bronz madalya kazandı: la Mère ou «Dormio cor meum vigilat» ("Jeodez mais mon coeur veille"). 1900'da, bir sonraki Exposition Universelle'de, seçilen bir temada iki kompozisyon elde etmek için seçilen beş litografik sanatçı arasında yer aldı; Bu yarışmada altın madalya aldı.

O bir Legion of Honor şövalye yarattı. 1921'de, bir sanatçının Paris'te elde edebileceği en önemli onur ödüllerinden biri olan gravür bölümünde Societe des artistes français'in Onur Madalyası'nı aldı. 1925 yılında Charles Léandre, Legion of Honor'un bir Subayı olarak terfi etti.

YARIDA KALAN BİR BAHAR YAZISI - Nazım Hikmet Ran

 

   Vurdu kalın parmaklar

   yazı makinamın dişlerine.

   Kâğıtta her harfi majiskülle dizilmiş

                               üç kelime var ;

   BAHAR

      BAHAR

           BAHAR...

   Ve ben şair musahhih

   ve ben hergün

   iki liraya

            2.000 kötü satır okumaya

                                 mecbur olan adam,

   ve ben

       neden

           bahar geldi de hâlâ

             muşambası kopuk

             kara bir koltuk

                gibi oturmaktayım?

   Kasketini kendi kendine giydi kafam,

                 fırladım matbaadan

                                    sokaktayım .

   Yüzümde mürettiphanenin

                          kurşunlu kiri,

   cebimde 75 kuruşum var.

                     HAVADA BAHAR...

   Berberlerde pudralanıyor

                     Babıâli paryasının

                                sarı

                            yanakları .

   Ve güneşli aynalar gibi yanıyor

          kitapçı camekânlarında

                üç renkli kitap kapakları .

   Fakat benim

   bu caddede yaşıyan,

   kapısında ismimi taşıyan

   bir formalık "ALFABE"m bile yok!

   Adam sen de ne çıkar!

   Başım dönmüyor geri,

   yüzümde mürettiphanenin

                              kurşunlu kiri

   cebimde 75 kuruşum var .

                     HAVADA BAHAR...

 

   Bu yazı yarıda kaldı.

   Yağmur yağdı satırları sel aldı .

   Halbuki ben neler yazacaktım neler...

   3.000 sayfalık 3 cildinin üstünde

                          aç oturan muharrir

   bakmıyacaktı da camına kebapçının,

   tombul esmer kızını Ermeni kitapçının

   ışıklı gözleri ile taşlıyacaktı...

   Deniz kokmaya başlayacaktı .

   Terli kızıl bir kısrak gibi

                       şahlanacaktı bahar,

   ve ben onun çıplak sırtına atlar

                                       atlamaz

                                 sürecektim sulara.

   Sonra

     her adımda peşimden gelecekti

                                yazı makinam .

   Ona diyecektim :

                      - Etme anam

                           beni bırak bir saat rahat...

   Sonra,

   saçları düşmeye başlayan başım

                             haykıracaktı uzaklara :

                                           ÂŞIKIM...

 

   27 benim yaşım

   onun yaşı 17 .

   Kör şeytan

   topal şeytan

   kör topal şeytan

   gel bu kızı sev,dedi,

                   diyecektim;

                        diyemedim,

                             derim yine!

   Ama yağmurmuş

             yağıyormuş,

   yazdığım satırları sel almışmış

   cebimde 25 kuruşum kalmışmış

                                           ne çıkar...

   Bahar geldi bahar geldi bahar

                          bahar geldi ulan !

   Tomurcuklandı içimde kan! !

 

Nazım Hikmet Ran