Pessoa Pessoayı Anlatıyor - Fernando PESSOA

Pessoa Pessoayı Anlatıyor

İnsan kapalı bir pencerenin dibinde vızıldayan kör ve nafile bir böcekten başka nedir ki? Pencerenin ötesindeki ışık ve ısı odağını içgüdüsel olarak hisseder. Ama kördür, göremez; ışıkla arasına giren şeyi de göremez. Dolayısıyla, gözü dönmüş bir halde ışığa yaklaşmaya çalışır; ışıktan uzaklaşsa da, pencereden geçerek ona asla yaklaşamaz.. Bilim bu böceğe nasıl yardım edebilir? Camın yüzeyinin eğri büğrülüğünü, pürüzlerini keşfedebilir, kimi yerinin daha kalın kimi yerinin daha incelikli olduğunu saptayabilir: Ama kibar filozof, bütün bunlarla ışığa ne kadar yaklaşabilir? Gerçekten görebilecek kadar yakın olabilir mi? Sanırım dışarıdaki ışığa kendini fırlatabilmek için pencereyi bir biçimde zorlamayı her şeye rağmen başaran dahi insan ya da şairdir. O zaman da, herkesten çok daha öteye gitmenin sıcaklığını ve sevincini hisseder -ama, o bile, hep kör değil midir? Ezeli Hakikat'i gerçekten daha yakından tanıyabilir mi o?

İzin verin, metaforu biraz daha sürdüreyim. Kimileri pencereden ters yönde, geri geri uzaklaşır; önünde pencereyi bulamayınca, işte, o zaman, Camı aştık! diye haykırırlar.

Fernando PESSOA

DALGALAR - Virginia WOOLF

DALGALAR

Ama, incecik bir düş bu. Kağıttan bir ağaç bu. Her şey daha soluk sanki. Gideceğim şimdi kitaplığa, bir kitap alacağım, okuyacağım, bakacağım; yine okuyacağım, bakacağım. Çiçekler toplayacağım; bir tek demet yapacağım çiçekleri, sımsıkı tutacağım, sunacağım - Ah! Kime?

Varlığımın akışını durduran bir şey var; derin bir ırmak bir engeli zorluyor; sarsıyor, çekiyor; merkezdeki bir düğüm direniyor. Ah, üzüntü bu, acı bu. Bayılıyorum, gücüm kesiliyor. Kime vereceğim şimdi, bütün bu benden, benim sıcak, benim her şeyi sızdıran bedenimden dökülenleri? Çiçeklerimi bir araya toplayacağım, sunacağım - Ah! Kime?

Vereceğim, zenginleştireceğim; bu güzelliği yeniden yeryüzüne döndüreceğim. Çiçeklerimi bir tek demette toplayacağım, elimi uzatmış yaklaşarak sunacağım onları - Ah! Kime?

Virginia Woolf

DOĞADAN İSTEK - Nihat BEHRAM

 

DOĞADAN  İSTEK 

Beni geçmişin dehşetiyle besle

Beni geleceğin öz suyuyla

Küpeler tak kulaklarıma kirazlardan

Mendilimi fesleğenlerle yıka.

Bana çılgın bir gürleyiş bellet

Yankısıyla kapan üstüme geceleri.

Benimle rüzgarları tanıştır

Gözlerimi boralara düğümle.

Beni kan kardeşi bilsin gözyaşların

Beni umudunla büyüle.

Bana ıssız gecelerden yıldız kaymaları sun

Beni ucu kıl birbirine sürtünen çakmak taşlarının.

Koynuma başakları yıkayan yağmurunla yağ

Kasıklarımı zeytin yapraklarıyla yenile.

Ben seni esir alayım şiirlerle

Sen beni kul bil kendine...

 

Nihat BEHRAM

Şimdiden Bir Hatırasın - Didem MADAK

Şimdiden bir hatırasın

Bulutsa,tozsa,uçarsa

Bütün (aşklar) paranteze alınsın

Rüzgar çanısın, rüzgarın diline dolanırsın

Ne bir şarkısın

Ne de dillerde nağme adın

Artık bazı şarkılar kadar yaralısın

Günler izmarit diplerinde biriksin

O zaman mutlaka bir trenle gelirsin

Köpüklerdensin, mavisin, sakinsin

İstesen suyun tenine bitişirsin

Ellerimi bıraktım, artık buna sana yazsın

İçimde iki yaşlı balık varsa,

İçimde biri pulsuz, iki balık varsa

Biri sensen, gelirsen ve yok edersen

Bunu yazmak istiyorum sana

Sonra postalamak istiyorum

Pulsuz bir zarfta

Hiçbir mektup artık ikna etmiyor beni hayata

Bu kırmızı oyalarla saçlarımda

Beyaz bir tülbent gibi kalırsam

tenimde, süzemediğim tortularla

Gün olur sararırsa sayfalarda

Bıraktım ellerimi, sana bunu yazsın

Şimdiden bir hatırasın

Kırık kalplerle süslü bir sayfaysan

Camsan, saydamsan, beni kırarsan

Simlerimle sevişirim seninle

O süslü sayfaların üzerinde

İçimde iki mutlu yıl varsa,

İçimde biri simli,  iki kadın varsa

Sen, gelirsen ve yok edersen

Bunu yazmak istiyorum sana

sonra postalamak istiyorum

Simli bir yılbaşı kartıyla

Hiçbir mektup artık beni,  ikna etmiyor hayata.

Şimdiden bir hatırasın

Açmışsa bir sardunya saksıda

Bütün (aşklar) paranteze alınsın

Bıraktım ellerimi, artık sana bunu yazsın

mektuplar postaya takılırsa…

Ey aşk sen

Artık bazı şarkılar kadar yaralısın.

Didem MADAK

Veda Şarkısı - Che Guevara

Veda Şarkısı

1.

Kayalıkta çakılı yelkenli

sana bırakıyorum veda şarkımı.

2.

Benim uzaklardaki ölümümün kanında tohumlanışı da

kayalar devranının altında değişken köklerle.

Yalnızlık! geçmişe özlem çiçeği canlı duvarların.

Yalnızlık, yeryüzünde adanmış faniliğim.

3.

Taşımak istemiştim heybemde

yüreğinin gelip geçici tadını,

ama kaldı havaya çizilmiş kesin eğrilerle,

yadsıma oldu umudumun yiğitliğine.

Giderim hatıradan daha uzun yıllar boyu

kapalı yalnızlığıyla gezginin,

fakat havaya çizilmiş kesin eğri sanki bana döndü

ve bir işaret koydu pusula kaderime.

Sonu geldiğinde bütün gündelik işlerin

yol yapacağım bir geleceğim olmasa,

gelmiş olacağım bakışında canlanmaya

kaderimin sırıtan parçası olarak.

Gideceğim hatıradan daha uzun yollar boyunca

zincir halkaları gibi eklenen elvedalarla zamanın akışında.

4.

Dimdik hatıra sonunda düşmüş yola,

usanmış beni bir geçmişi olmadan izlemekten,

unutulmuş yol kıyısındaki bir ağaçta.

Uzaklara gideceğim, hatıra

parçalanarak ölünceye yolun taşlarında,

ve devam edeceğim, içimde

hep o gezginin acısı, yüzümde gülümseyiş.

Bu dönenen bakış ve güç

büyülü bir matador mendilinde.

Alıkoydu kaygı duymaktan tüm çıkarlara,

hep yitiren bir çizgi oldu benim eğrim.

Ve bakmak istemedim seni görürüm diye

beni isteksizce davet etmeni

mutluluğumun pembe boyalı torerosu

Deniz seslenir bana sevecen elleriyle.

Çayırım -bir kıta-

Dümdüz yayılır, tatlı ve silinmezdir

alacakaranlıkta bir çan gibi.

5.

Bir sicil memuresi karşısında kurumlu bir doktor gibidir

kara bir mikroskopu gösteren bilim.

Sanat… sanat diye arzıendam eden şey

bir Leica’nın kısır mekaniğidir.

Acılar ve kaygılarla dolu bir yerli (ve tabii özlemleriyle

olup ta şimdi yiten için

ve onun dönüşünde arzu gönlünde),

coca, alkol ve açlığın aptalca gülümsemesiyle.

Üç kuruşa satılan cinsellik

-Amerika’da pek ucuz-

Boş çarşafların umursanmaz hatırası.

Guetamala bıraktın beni

bağrımda derin bir yarayla

ve de acılarını bana emzirme

ya da emme fırsatıyla,

kahreden bir hıçkırığın belirsiz duygusunda bulan kadını.

Kederleri teker teker birleştiren bir bağ var yine de:

uyanan insanın haykırışıdır o da.

6.

İşte bugün böyle titrek ellerle

belirsiz bir kayıta koyuyorum prizmamı.

Ağacın olgunluğunu tüketmeden

kasalanmış meyvanın garip tadıyla.

Çağırışını farkedemiyorum bazen

yaşlı, garip kanatlanmış kulemden,

fakat bazı günler var ki cinselliğin uyanışını hissediyor

ve bir öpücük dilenmeye dişiye gidiyorum

ve böylece beni arkadaş diye çağırmayanın

ruhunu hiçbir zaman öpemeyeceğimi anlıyorum…

Biliyorum ki tertemiz değerlerin kokusu

bereketli kanatlarla dolduracak beynimi,

Biliyorum ki hayata geçmesi mümkün olmayan

fikirleri barındırmak gibi zevkleri bırakacağım.

Biliyorum ki ölümüne çarpışma günü

halk çocukları benimle omuz omuza verecek,

halkın savaştığı amacın kesin zaferini

göremezsem eğer

fikri en yüksek geleceğe götürmek için

mücadele verdiğimdendir,

eski kabuğun tüylerini yolarken

doğan umudun kesinliğiyle biliyorum bunları.

Che Guevara

Çeviri: Adnan Özer-Vilma Kuyumcuyan

HÜZÜN MEVSİMİ - Arkadaş Zekai ÖZGER

HÜZÜN MEVSİMİ

Gece

bir tabut gibi çöker omuzlarıma

bir ölünün iç çekmesi olur rüzgar

hüzünle düşünürüm uzaktaki bir evi

yıldızlar sayılmaz: hasret uzakta

hasreti bir ben bilirim

bir de gecenin gözlerindeki baykuş

baykuş kötü kuş baykuş çirkin kuş

onu hüznümle güzelleştiririm. hüznümle

süsler. bir damın üstüne oturturum

süsler. Damımın üstüne oturturum

- sizi hiç bu kadar yakından görmedimdi

yıldızlar sayılmaz: hasret uzakta

abimin acıyla yontulmuş yüzü

yaşlı bir güvercin gibi düşer avuçlarıma

dağılır ses olur acısı

ezberlediğim bir öğüdü yineler bana

- çocuğum üşütme yüreğini

şimdi hüzün mevsimidir bütün şiirleri gezen

ben doğma büyüme evciyim göç benim harcım değil

hasret bana çabuk dokunur yalnızken karanlıktan

korkarım

mesela mevsim kışsa yağmur yağıyorsa

mesela annem de yoksa yanımda

mesela, şimşek de çakıyorsa ben çok korkarım ağlarım

- ana bana kurşun dök. dua oku. üfle ana

ana ben daha çok küçüğüm. bana ninni söyle ana

yalnızım. bunu hep söylüyorum

yalnızım. bunu hep söylüyorum

geceyi çarmıha geriyorum kimseler tapmıyor

hüznümü ölçeğe vuruyorum yüreğine sığmıyor

her şey ne kadar olabilir meraklanıyorum

yüzüme dokundukça tırnaklarım kanıyor

yalnızlığımı hüznümle yoğuran gece

öyle basitsin ki sen bütün şiirlerin içinde

biliyorum. biliyorum bunu da biliyorum

gökteki yıldızlar kadar dizeler yazılsa da

kendime kendimden başka kendim yok

ne utancımı kuşanan bir sevgi

ne çirkinliğimi öpen bir kız

yalnızlığımdan yalnızlığım yalnız

- ana bana bir hal oldu. hep böyle titriyorum

ana çok üşüyorum, ıhlamur ısıt bana

yıldızlar sayılmaz: hasret uzakta

ben sevgiye hasretim, sevgi uzakta

ey insanlar

ey gecede unutulmuşluğumun yargıçları

iğrenerek öpüyorum parmaklarınızı

iğrenerek. hepinizi kucaklıyorum ilkin

ağzınızı dudaklarınızı dişlerinizi öpüyorum

bilmiyorsunuz. ben kendimi öpüyorum

cinsel bir çiftleşmedir çarşaflar

ıslak bir gece en fazla kendini çoğaltır

bir solucan vücuduna yeni bir halka ekler

döllenir acı. sevişme daha da erselikleşir

- hü'yü tanıdım size anlatmalıyım bir gün

size bir gün mutlaka hü'yü anlatmalıyım

geceyse

tükenmişse güneşin güçlülüğü

gök gözlerinin buğusunu yansıtır

senin acın acıların ölümüne gebedir

korkma yavrum

ne gece ne geceler senin

suçsuz mızıkçılığını küçültemez

bir çirkini öpmek için uzattığın yüreğini

güzelleşip bir sevginin göğsüne yatmak biraz

biraz yorgun biraz korkak bir insan sevmek biraz

dayayıp sırtını gecenin duvarına

bir ölünün ağzını dudağını öpmek biraz

yıldızlar sayılmaz: hasret uzakta

ben sevgiye hasretim, sevgi uzakta

ey kanımda tefler çalan mevsimle gelen

sesimi çakallarla boğan gece

hüznüme vur acımı soy

beni de kuşat

boris karlof kadar masum yüzümü

karanlığınla frenkeştaynla

çünkü artık büyütmeliyim içimde nefreti

kalbim ki yıllardır iyiliğe abone

nerde bir insan görse

bırakır sevgi kuşlarını

çünkü o bağışlar yargıçlarını

kendi yasalarını kuramıyan yargıçlarını

ey gecede unutulmuşluğumun suçluları

ey yanlışlığımın yanlış yargılayıcıları

suçum: nefreti öksüz bırakmak

savunmam: sevgimi yüceltmek içindir

sakalım yok biliyorum ama kötü değilim

büyükleri sayarım küçükleri severim

çocukları incitmeden severim. kadını öpmesini

bilirim

sizi de sizi de öpmesini bilirim

- ana ben çok yalnızım. benim başka sevgim yok

içimde utanç çiçeği gibi büyüyor hü

kural tanımayan sevgim benim

aykırım fizikötem doğaüstüm yanlışlığım

aşkım. sevgili yanılgım benim başyargıcım

nefretim nefretim nerdesin

kalbim

bir gün elbette sana hükmedeceğim

elbet geçer bu hüzün mevsimi

bir baykuş bir serçeyle arkadaş olduğu gün

o gün size sevinci de anlatıcam

bir solucan bir leylekle çiftleştiği gün

o gün bahar mevsimidir size aşkı anlatacağım

ve bir gün elbette yıldızları sayacağım

- gelin kucaklayın beni. yıldızları sayamıyorum.

 

Arkadaş Zekai ÖZGER

Gitanjali - Rabindranath TAGORE

XXXIX

Yüreğim susuzluktan yanıp çoraklaştığı zaman,

Merhamet sağanağıyla çık gel bana.

Yaşama sevinci çekilip gittiği zaman,

Bir ezgi seliyle çık gel bana.

Altından kalkılmaz işlerin dağdağası,

Beni her şeyden kopararak,

Yüklendiği zaman her yandan üzerime,

Ey sessizliğin sahibi, efendisi,

Huzur ve sükûnla çık gel bana.

Benim zavallı gönlüm, bir köşeye çekilip

kapanırsa kendi içine,

Kapıları kır, kralım, kapıları kır

Ve bir kral haşmetiyle çık gel bana.

Arzu, aklımın gözlerini, serapla,

Tozla, dumanla kör ettiği zaman,

Sen ey gökçe varlık, sen ey her zaman diri,

Her zaman uyanık olan,

Aklı ışığa boğan ışığınla çık gel,

Uykuya kaçacak köşe aratan

gök gürültülerinle

çık gel bana, çık gel bana.

Rabindranath TAGORE

[ Gitanjali ]

Çeviri: Cahit Koytak