HÜZÜN MEVSİMİ - Arkadaş Zekai ÖZGER

HÜZÜN MEVSİMİ

Gece

bir tabut gibi çöker omuzlarıma

bir ölünün iç çekmesi olur rüzgar

hüzünle düşünürüm uzaktaki bir evi

yıldızlar sayılmaz: hasret uzakta

hasreti bir ben bilirim

bir de gecenin gözlerindeki baykuş

baykuş kötü kuş baykuş çirkin kuş

onu hüznümle güzelleştiririm. hüznümle

süsler. bir damın üstüne oturturum

süsler. Damımın üstüne oturturum

- sizi hiç bu kadar yakından görmedimdi

yıldızlar sayılmaz: hasret uzakta

abimin acıyla yontulmuş yüzü

yaşlı bir güvercin gibi düşer avuçlarıma

dağılır ses olur acısı

ezberlediğim bir öğüdü yineler bana

- çocuğum üşütme yüreğini

şimdi hüzün mevsimidir bütün şiirleri gezen

ben doğma büyüme evciyim göç benim harcım değil

hasret bana çabuk dokunur yalnızken karanlıktan

korkarım

mesela mevsim kışsa yağmur yağıyorsa

mesela annem de yoksa yanımda

mesela, şimşek de çakıyorsa ben çok korkarım ağlarım

- ana bana kurşun dök. dua oku. üfle ana

ana ben daha çok küçüğüm. bana ninni söyle ana

yalnızım. bunu hep söylüyorum

yalnızım. bunu hep söylüyorum

geceyi çarmıha geriyorum kimseler tapmıyor

hüznümü ölçeğe vuruyorum yüreğine sığmıyor

her şey ne kadar olabilir meraklanıyorum

yüzüme dokundukça tırnaklarım kanıyor

yalnızlığımı hüznümle yoğuran gece

öyle basitsin ki sen bütün şiirlerin içinde

biliyorum. biliyorum bunu da biliyorum

gökteki yıldızlar kadar dizeler yazılsa da

kendime kendimden başka kendim yok

ne utancımı kuşanan bir sevgi

ne çirkinliğimi öpen bir kız

yalnızlığımdan yalnızlığım yalnız

- ana bana bir hal oldu. hep böyle titriyorum

ana çok üşüyorum, ıhlamur ısıt bana

yıldızlar sayılmaz: hasret uzakta

ben sevgiye hasretim, sevgi uzakta

ey insanlar

ey gecede unutulmuşluğumun yargıçları

iğrenerek öpüyorum parmaklarınızı

iğrenerek. hepinizi kucaklıyorum ilkin

ağzınızı dudaklarınızı dişlerinizi öpüyorum

bilmiyorsunuz. ben kendimi öpüyorum

cinsel bir çiftleşmedir çarşaflar

ıslak bir gece en fazla kendini çoğaltır

bir solucan vücuduna yeni bir halka ekler

döllenir acı. sevişme daha da erselikleşir

- hü'yü tanıdım size anlatmalıyım bir gün

size bir gün mutlaka hü'yü anlatmalıyım

geceyse

tükenmişse güneşin güçlülüğü

gök gözlerinin buğusunu yansıtır

senin acın acıların ölümüne gebedir

korkma yavrum

ne gece ne geceler senin

suçsuz mızıkçılığını küçültemez

bir çirkini öpmek için uzattığın yüreğini

güzelleşip bir sevginin göğsüne yatmak biraz

biraz yorgun biraz korkak bir insan sevmek biraz

dayayıp sırtını gecenin duvarına

bir ölünün ağzını dudağını öpmek biraz

yıldızlar sayılmaz: hasret uzakta

ben sevgiye hasretim, sevgi uzakta

ey kanımda tefler çalan mevsimle gelen

sesimi çakallarla boğan gece

hüznüme vur acımı soy

beni de kuşat

boris karlof kadar masum yüzümü

karanlığınla frenkeştaynla

çünkü artık büyütmeliyim içimde nefreti

kalbim ki yıllardır iyiliğe abone

nerde bir insan görse

bırakır sevgi kuşlarını

çünkü o bağışlar yargıçlarını

kendi yasalarını kuramıyan yargıçlarını

ey gecede unutulmuşluğumun suçluları

ey yanlışlığımın yanlış yargılayıcıları

suçum: nefreti öksüz bırakmak

savunmam: sevgimi yüceltmek içindir

sakalım yok biliyorum ama kötü değilim

büyükleri sayarım küçükleri severim

çocukları incitmeden severim. kadını öpmesini

bilirim

sizi de sizi de öpmesini bilirim

- ana ben çok yalnızım. benim başka sevgim yok

içimde utanç çiçeği gibi büyüyor hü

kural tanımayan sevgim benim

aykırım fizikötem doğaüstüm yanlışlığım

aşkım. sevgili yanılgım benim başyargıcım

nefretim nefretim nerdesin

kalbim

bir gün elbette sana hükmedeceğim

elbet geçer bu hüzün mevsimi

bir baykuş bir serçeyle arkadaş olduğu gün

o gün size sevinci de anlatıcam

bir solucan bir leylekle çiftleştiği gün

o gün bahar mevsimidir size aşkı anlatacağım

ve bir gün elbette yıldızları sayacağım

- gelin kucaklayın beni. yıldızları sayamıyorum.

 

Arkadaş Zekai ÖZGER

Gitanjali - Rabindranath TAGORE

XXXIX

Yüreğim susuzluktan yanıp çoraklaştığı zaman,

Merhamet sağanağıyla çık gel bana.

Yaşama sevinci çekilip gittiği zaman,

Bir ezgi seliyle çık gel bana.

Altından kalkılmaz işlerin dağdağası,

Beni her şeyden kopararak,

Yüklendiği zaman her yandan üzerime,

Ey sessizliğin sahibi, efendisi,

Huzur ve sükûnla çık gel bana.

Benim zavallı gönlüm, bir köşeye çekilip

kapanırsa kendi içine,

Kapıları kır, kralım, kapıları kır

Ve bir kral haşmetiyle çık gel bana.

Arzu, aklımın gözlerini, serapla,

Tozla, dumanla kör ettiği zaman,

Sen ey gökçe varlık, sen ey her zaman diri,

Her zaman uyanık olan,

Aklı ışığa boğan ışığınla çık gel,

Uykuya kaçacak köşe aratan

gök gürültülerinle

çık gel bana, çık gel bana.

Rabindranath TAGORE

[ Gitanjali ]

Çeviri: Cahit Koytak

GÖÇMEN ÇİÇEK - Ahmet ERHAN

GÖÇMEN ÇİÇEK

Aykırı bir uçurumum yolunun üzerinde 

Elini uzatacağın dalları yamacında saklayan 

Birden bire patlayan 

Bir çığlığım sessizliğinde 

Ele-güne karşı seni utandıran 

Yaz günü palto giyerim 

Ceplerim dolu şiir 

Gören beni deli sanır 

Adım kaçığa çıkar 

Keşke kaçsam 

Keşke kaçabilsem şu dünyadan. 

Aykırı bir şiirim kitabının arasında 

Kargacık burgacık bir yazıyla yazılmış 

Sondan okumaya başla 

Nokta koy her dizenin önüne 

Anlamaya çalış... 

Bedeninin bir noktasından dalıp 

Yüreğini bulabilirim 

Geceyse başlar yastığa düşerse 

Ve yorgunsa yüzün 

Yıldızları soluğumla bir bir ateşleyip 

Kandiller gibi baş ucuna koyabilirim... 

Ey bütün tufanların ardında 

Bulduğum dinginlik! 

Göçmen çiçeği dünyanın 

Köklerini ardısıra sürükleyen çılgınlık! 

Madem ki yaşam bu 

Madem ki taşın taş olmaktan öte 

Bir umarı yok 

Bir türkü söyle kadınım 

Yürüsün dünyaya mutluluk... 

Yağıyor incecik bir yağmur dışarda 

Yüzün çamurlar üstünde tüten buhur 

Islak toprak kokusu 

Doluyor odama 

Sıkılıyorum 

Kitapların üstüme yıkılacağından 

Korkuyorum şimdi 

Yel esiyor söküyor duvardaki bir resmi 

Yerine senin yüzünü koyuyor. 

Yüzün şimdi karşımda 

Yüzün akşam karanlığında 

Toprağın üstüne bırakılmış 

Bir demet çiçek gibi parlıyor.. 

O zaman açıyorum 

Bütün perdeleri 

O zaman yakıyorum 

Bütün ışıkları 

Camları darmadağın ediyorum 

Yüzünü avuçlarıma alıyorum 

Alnını öpüyorum 

Dünyayı öper gibi... 

Sana uzanamadığım gün 

Ellerim yok sanıyorum 

Senin bakışlarını yakalayamadığım gün 

Gözlerim yok... 

O zaman bir yumruk 

Bütün gücüyle vuruyor 

Eski bir piyanonun tuşlarına 

Binlerce martı kayalıklara çarparak ölüyor 

Ay ışığı tutkal gibi 

Yapışıyor pencereme 

Açamıyorum perdeleri 

Şiir yok artık 

Türkü dindi.. 

Meyvelerini taşıyamayan 

Ağaçlar gibiyim 

Sularını taşıran ırmaklar gibi.. 

Bu kadar mutluluk çok bana 

Onu günlere 

Onu aylara bölmeliyim 

Ve bir tek gülüşünü senin 

Kutlamalıyım yıllarca... 

Sana yüreğimde bir sürgün yeri 

Göçüp konacak 

Bir toprak yaratsam 

Kadınım, sarışınlığının bittiği anı 

Gizli bir esmerliğe eklesem.. 

Göçmen çiçek 

Her yerin yabancısı 

Yolların, yolların ötesinde 

Bize bir tek 

Yarınlar kaldı 

Göğün tükenip, denizin 

Başladığı yerde...

 

Ahmet ERHAN

GECE HAZLARI - Cesare PAVESE

GECE HAZLARI

Biz de durup dinleriz geceyi

rüzgarın çırçıplak estiği an: rüzgar

soğuğudur yollar, kokular hep inmiş;

burun kanatları sallanan ışıklara kalkar.

Bir evi vardır hepimizin, bekleyen

dönmemizi karanlıkta: bekleyen bir kadın

dayanamamış uykuya: oda sıcaktır kokularla.

Habersizdir rüzgardan uyuyan kadın

düzgün soluklarla; gövdesinin ılıklığı

içimizde mırıldanan kanın aynıdır.

Yıkamada bizi bu rüzgar, esen derinliklerinden

karanlığa açılan yolların; çıplak

çırpınmada burun kanatlarımız donmuş

ve sallanan ışıklar. Her koku, bir anı.

Karanlıkta uzaklardan çıkıverdi bu rüzgar,

yüklenen kente: çayırlardan, tepelerden aşağı

güneşin otları ısıttığı hala ve karardığı

toprağın kanla ilikle. Anımız

keskin bir koku, azıcık tatlılığı

deşilmiş toprağın, derinliklerinden

kışa yükselen soluğu. Bütün kokular dindi

karanlık boyunca ve kentte

rüzgardan başka hiçbir şey ulaşmıyor bize.

Bu gece uyuyan kadına döneceğiz,

gövdesini aramaya buz tutmuş parmaklarımızla

ve kanımızı sarsacak bir sıcaklık, kanla ilikle kararmış

bir toprak sıcaklığı: bir yaşam soluğu

onu da ısıttı güneş ve şimdi çıplaklığında

en tatlı yaşamını keşfediyor,

gündüz yitip giden ve toprak tadında.

Cesare PAVESE

Çeviri: Egemen Berköz

BAŞTAN ÇIKARICININ GÜNLÜĞÜ - Søren KİERKEGAARD

"Ben bugüne kadar yılların pratisyeniyim ama yine de bir genç kıza asla, Doğanın kutsallığı ve önce ondan bir şeyler öğrenmek dışında bir gayeyle yaklaşmam. Kızın üzerinde her ne kadar eğitici bir etkim olabilirse de bu, ondan öğrendiklerimi tekrar tekrar ona öğretmekten ibarettir.

Onun ruhu olası her yöne, azar azar ve ansızın esintilerle değil, bütünüyle sürüklenmeli. Sınırsızı keşfetmeli ve bir insana en yakın olanı yaşamalı. O bunu düşünce yoluyla değil de - çünkü onun için dolambaçlı yoldur- aramızdaki gerçek iletişim yolu olan hayal gücüyle keşfetmelidir; çünkü erkekte parça olan kadında bütündür. Sınırsıza doğru gidişini düşüncenin zahmetli yollarından geçerek başarmak ona göre değildir., çünkü kadın eziyet çekmek için doğmamıştır; gönlün ve hayalin tatlı yolunu tutarak anlamalı bunu. Bir genç kız için, sınırsızlık, tüm aşkların mutlu olması düşüncesi kadar doğaldır. Bir genç kız, her yerde, hangi yöne dönerse dönsün sınırsızlıkla çevrilidir; geçiş bir sıçramadır ama unutulmamalıdır ki bu erkekçe değil kadınca bir sıçramadır. Neden erkekler genelde böyle beceriksizdir? Tam sıçrayacakken önce hız almak için ufak bir koşu yaparlar, uzun hazırlıklara girişirler, mesafeyi gözleriyle ölçerler, birçok kez start alırlar, sonra korkarlar ve geri dönerler. Sonuçta sıçrarlar ama başaramazlar. Bir genç kız ise farklı şekilde sıçrar. Dağlık bölgelerde sık sık, iki dehşetli zirveyle karşılaşılır. Bunların arasında dipsiz bir uçurum vardır ki, bakması bile ürküntü verir. Hiçbir erkek buradan atlamaya cesaret edemez. Ama bir genç kız, yerli halkın anlattığına göre, atlama cesaretini gösterir ve oraya Kız Uçurumu derler. Genç kızlar hakkında duyduğum olağanüstü her şeye inandığım gibi, buna da inanmaya hazırım ve bunu anlatan sıradan köylüleri dinlemek başımı döndürür. Bu konuda her şeye, mucizeye bile inanırım, sırf inanmak için şaşarım; nitekim, bu dünyada beni hayrete düşüren ilk ve tek şey bir genç kızdı ve sonuncu da o olacak.Bir genç kız için böyle bir atlama yalnızca sıçramadır, oysa bir erkeğin atlaması daima saçmalık olacaktır, çünkü erkeğin adımı bir tür kıstas oluşturmasına karşın, ne denli uzun olursa olsun, gösterdiği çaba tepeler arasındaki mesafeyle kıyaslandığında bir hiçtir. Ama bir genç kızın atlayış öncesi hız almak için koşacağını düşünecek kadar budala biri var mıdır? Genç kızın koşu yapması düşünülebilir elbet; ama o zaman bu koşunun kendisi bir oyun, bir zevk, bir zarafet gösterisidir; oysa hız almak için koşma düşüncesi, kadına uygun olan şeylerden değildir.Çünkü bu hazırlık koşusunun kendi diyalektiği vardır ve kadın doğasına aykırıdır. Gelelim atlamaya; kim burada uyumlu olanı ayıracak kadar görgüsüz olabilir? Genç kızın atlaması, çaba harcamadan yapılan bir süzülmedir. Öteki tarafa ulaştığında yine ayaktadır, yorgunluktan tükenmemiş ve olağan bir güzellikten de öte ruhu daha da dolu, avcunun içinden bir öpücük üfler bu tarafta duran bizlere. Genç, yeni doğmuş, dağların diplerinden fışkırmış bir çiçek gibi başımızı döndürürcesine, uçurumların üzerinden aşar gider. Öğrenmesi gereken, Tüm hareketlerini sınırsızca yapmak, bir o yana bir bu yana devinmek, ruhunun ani değişimleriyle kendini yatıştırmak; şiirle gerçeğin, hayal ürünüyle hakikatin yerini değiştirmek, sınırsızlık içinde öteye beriye savrulmaktır. Bu kız o kargaşayı öğrendiği zaman erotizmi yerli yerine koyarım ve o benim istediğim ve arzuladığım şey olur. O zaman benim yapacağım iyilik tamamlanmış, çalışmam bitmiştir; tüm yelkenlerimi toplar, yanına otururum, onun yelkeni altında sürdürürüz yolculuğu. Doğrusu bu kız erotizmle bir kez sarhoş olursa hiçbir şeyin fazla erken ya da nahoş bir tarzda olmaması için, hızı ayarlamak üzere bana dümende epey iş çıkacak demektir. Ara sıra yelkende küçük bir delik açacağım ve hemen sonra yeniden fırlayacağız ileriye..."

 Søren  KİERKEGAARD

İki Karanlık Orman Birbirini Sevse Ne Olur, Sevmese - Cezmi ERSÖZ

İki Karanlık Orman Birbirini Sevse Ne Olur, Sevmese

Anlaşmak diye bir şey yoktur aslında

dillerin ve yüzlerin altında başıboş zamanlar 

dolaşır

sokaklarda bir kıç,bir penis,bir çocuk-köpek gibi

dolaştığım zamanlar

varlığımı koruyabilmek için

masaların altında ellerimi, ayaklarımı

parçaladığım 

zamanlar

Zamanlar haindir,zamanlar muhbir

İki karanlık orman birbiriyle anlaşsa ne olur,

anlaşmasa

Güvenmek diye bir şey yoktur aslında

dillerin ve yüzlerin altında başıboş korkular 

dolaşır

bense korkumu ölümümün altına sakladım

hep

korkumun kokusunu aldılar

kaçtım kovaladılar

İki karanlık orman birbirine güvense ne olur,

güvenmese

Sevmek diye bir şey yoktur aslında

dillerin ve yüzlerin altında başıboş yalnızlıklar

dolaşır

uydurulmuş anılar,sahte öyküler,hiç

kullanmadığım

yerlerimi bıraktım onlar

yine de son kapıma dayandılar

kapının ardı karanlık deniz 

denizde masum,tetikteki sızım,son inancım

gördüler onu

Artık şimdi o karanlık denizde

'binlerce hiç kimseyim'

İki karanlık orman birbirini sevse ne olur,

sevmese

Cezmi ERSÖZ 

Alberto Rojas Jiménez Geliyor Uçarak - Pablo NERUDA

Alberto Rojas Jiménez Geliyor Uçarak

Korkutan kanatların arasından, arasından gecelerin,

manolyaların arasından, arasından telgrafların,

Güney’in rüzgârı arasından ve denizle ıslanmış Batı’dan,

geliyorsun uçarak.

Mezarların altından, altından külün,

donmuş salyangozların altından,

en son yeraltı sularının altından,

geliyorsun uçarak.

Daha da derinde, boğulmuş kızların arasında

ve kör bitkilerin arasında, çözülmüş balıkların 

daha da derininde, bulutların arasında yeniden,

geliyorsun uçarak.

Kanla kemiklerin ötesinde,

ötesinde ekmeğin, şarabın ötesinde,

ötesinde ateşin,

geliyorsun uçarak.

Sirkenin ve ölümün ötesinde,

arasında çürümenin ve menekşelerin,

göksel sesinle ve ıslak ayakkabılarınla,

geliyorsun uçarak.

Elçilerin ve eczanelerin üstünden,

ve tekerin, ve avukatların, ve gemilerin,

ve yeni çekilmiş kırmızı dişlerin,

geliyorsun uçarak.

İri kadınların geniş elleriyle

saçlarını çözüp tarağı düşürdüğü

çökmüş çatılı kentlerin üstünden,

geliyorsun uçarak.

Şarabın sessizlikte loş, bulanık ellerle

kızılca bir ağaçtan yavaş ellerle

olgunlaşacağı mahzenleri geçerek,

geliyorsun uçarak.

Yitik havacıların arasından,

kanallar ve gölgeler boyunca,

gömülmüş zambaklar yanında,

geliyorsun uçarak.

Acı renkli şişelerin arasından,

anason ve bela çemberleri arasından,

ellerin yukarda ve ağlayarak,

geliyorsun uçarak.

Diş hekimleri ve toplantılar üstünden,

sinemaların ve tünellerin ve kulakların üstünden,

yeni bir takım elbiseyle ve sönmüş gözlerle,

geliyorsun uçarak.

Ölümünün yağmuru yağarken

tayfaların yolunu yitirdiği

duvarsız mezarının üstünden,

geliyorsun uçarak.

Boşanırken yağmur parmaklarından,

boşanırken yağmur kemiklerinden,

düşerken iliğin ve gülüşün,

geliyorsun uçarak.

Eriyip gittiğin taşlar üstünden,

aceleyle kışa doğru, zamana doğru,

yüreğin düşerken damlalarda,

geliyorsun uçarak.

Çimentoyla ve kara katip yürekleriyle,

ve hiddetli atlının kemikleriyle

çevrilmiş olan, sen değilsin oradaki,

geliyorsun uçarak.

Ey deniz gelinciği, ey benim soyum,

ey arılarla giyinmiş gitarcı,

saçındaki bütün bu gölgeyle yanlış bu:

geliyorsun uçarak.

Seni kovalayan bütün bu gölgeyle yanlış bu,

onca ölü kırlangıçlarla yanlış bu,

onca sızlanmayla kararmış toprakla:

geliyorsun uçarak.

Valparaíso’nun kara rüzgârı

dağıtıyor kömürden ve köpükten kanatlarını

geçip gittiğin göğü süpürmek için,

geliyorsun uçarak.

Vapurlar var, ve ölü denizin soğuğu,

ve kaval sesleri, ve aylar, ve bir koku

sabah yağmurundan ve kirli balıklardan:

geliyorsun uçarak.

Rom var, sen ve ben, ve benim ağlayan ruhum,

ve hiç kimse, ve hiçbir şey, çatlamış basamaklarıyla

bir merdiven yalnızca, ve bir şemsiye:

geliyorsun uçarak.

Orada uzanıyor deniz. Geceleri gidiyorum ve dinliyorum

deniz altından uçarak gelişini, yapyalnız,

bende şenelmiş deniz altı karartılı:

geliyorsun uçarak.

Duyuyorum kanatlarını ve senin sakin uçuşunu,

ve ölü suların sana çarpışını

kör ve ıslak güvercinler gibi:

geliyorsun uçarak.

Geliyorsun uçarak, terk edilmiş, yalnız,

ölüler arasında tek, her zaman yalnız,

geliyorsun uçarak gölgesiz ve adsız,

şekersiz, ağızsız, gülsüz,

geliyorsun uçarak.

Pablo NERUDA

”Yeryüzünde İkinci Konaklama”

Çeviri: İsmail Aksoy

Çevirmen notu: Alberto Rojas Jiménez 1900-1934 yılları arasında yaşamış, Neruda’nın arkadaşı Şilili bir şairdi. Züppelik derecesinde şık giyimliydi. En büyük hobilerinden biri, İspanyol şair Miguel de Unamuno’dan öğrendiği şekilde kağıttan kuşlar yapmaktı. 1930 yılında yayınlanmış “Chilenos en París” (”Paris’teki Şilililer”) adlı bir şiir kitabı bulunmaktadır. Paris’te yaşadığı dönemde Chagall’ın tablolarına özenerek yaptığı bazı resim çalışmaları da bulunmaktadır.